Cmentarz Polski na Monte Cassino i opactwo benedyktyńskie WŁOCHY Monte Cassino

Jeśli w trakcie pobytu w Rzymie będziecie mieć jeden dodatkowy dzień (bo zwiedziliście już wszystko co chcieliście), albo po prostu interesuje Was historia i historyczne miejsca związane z Polakami (chciałam napisać, że z patriotycznej potrzeby, ale słowo patriotyzm jest bardzo niejednoznaczne i trochę ostatnio się zdewaluowało…), to można zrobić sobie fajną wycieczkę do miasta Cassino, nad którym góruje klasztor na Monte Cassino. Z rzymskiego dworca Termini przejedziemy tę trasę (130km) pociągiem w ciągu około dwóch godzin (miejscowe koleje są we wszystkim podobne do polskich, zdarzają się opóźnienia, cena biletu za osobę dorosłą w jedną stronę 8,20€). W Cassino tuż koło dworca zatrzymują się autobusy miejskie (które startują z placu św. Benedykta), niestety jeżdżą bardzo rzadko, tak więc trzeba dobrze zaplanować sobie godzinę przyjazdu (szczegółowe informacje na końcu).

 

Cassino – miasto u stóp wzgórza

 

Szczerze powiedziawszy przygoda zaczyna się już w momencie, w którym wsiadamy do autobusu (bilet 1€). Tutejsi kierowcy mają naprawdę ułańską fantazję i bezstresowe podejście do wykonywanej pracy (co pewnie już zauważyliście w samym Rzymie, obserwując ruch uliczny, tutaj odczucie będzie zwielokrotnione). Klasztor znajduje się na sporym wzniesieniu w stosunku do położenia miasta, na krótkim odcinku wspinamy się poważnie w górę. Po serpentynach. Kierowca jedzie naprawdę szybko, ostro wchodząc w zakręty, tak że może nam się wydawać, że żeby się uratować trzeba balansować pojazd własnym ciałem. Nie trzeba. Da się dojechać. I nie słyszałam o żadnym wypadku autobusu miejskiego w tej okolicy. Po drodze zapewne miniemy statecznie podążające w górę / w dół autokary z wycieczkami. Z całą pewnością nie docenią oni trudu zdobywania tej góry przez wojska alianckie, w tym polskie, jak my. Na każdym zakręcie widzimy przepaść… I wszystko za jedyne 1€ . W końcu dojeżdżamy na parking, gdzie zaraz po wyjściu z autobusiku głęboko łapiemy oddech, nie tylko z powodu niesamowitego widoku, który przed nami się rozpościera….

 

Krętą drogą na Monte Cassino – widoki

 

 

 

 

 

Cmentarz polski na Monte Cassino, Włochy – historia, architektura

 

Zwiedzanie raczej zaczniemy od cmentarza polskiego i okolic, ponieważ najprawdopodobniej na Monte Cassino dotrzemy po 12.30, a to oznacza, że w klasztorze rozpoczęła się sjesta, do 15.30. Schodzimy więc drogą asfaltową niewielki kawałek w dół, na zakręcie tabliczka pokieruje nas w boczną dróżkę do cmentarza. Mijamy kolejny duży parking. Słyszymy dźwięk dzwonków rozlegający nad przełęczy – to po bokach drogi pasą się krowy…

 

 

W 2012 roku cmentarz został odremontowany (był w fatalnej kondycji). Wówczas też po lewej stronie od wejścia wybudowano (dzięki staraniom Związku Polaków we Włoszech i pomocy Ambasady Polskiej) centrum informacyjne, budynek w którym znajduje się stałą wystawa fotograficzna przedstawiająca dzieje II Korpusu, historię deportacji Polaków na Syberię, proces formowania armii Andersa oraz jej drogę do Włoch. W środku znajdziemy też wyszukiwarkę nazwisk i grobów.

 

 

 

Po wyjściu z budynku idziemy schodami i dróżką wzdłuż siatki i świeżo posadzonego szpaleru tui do bramy cmentarnej, po bokach której stoją dwa monumenty z orłami husarskimi z rozłożonymi skrzydłami (dwa orły jak dwa skrzydła II Korpusu: 3 Dywizja Strzelców Karpackich oraz 5 Dywizja Kresowa Piechoty).

 

 

Wchodzimy dalej na mały półkolisty plac z krzyżem Virtuti Militari pośrodku, na półkolach napis:

PRZECHODNIU POWIEDZ POLSCE ŻEŚMY POLEGLI WIERNI W JEJ SŁUŻBIE

 

 

W tej części cmentarza znajduje się również mogiła gen. Andersa i niestety jego drugiej żony (obie jego żony miały na imię Irena, ta druga byłą aktoreczką i kochanką generała, jeszcze w trakcie pierwszego małżeństwa, przez całe swoje życie usiłowała zamazać istnienie pierwszej żony i dzieci z pierwszego małżeństwa – swojej córce też dała na imię Anna, ot tak, by się myliło. Niestety udało się jej – mało kto pamięta pierwszą żonę.)

 

 

Dalej znajdują się żołnierskie mogiły ułożone na kształt wachlarza. Na każdej mogile wyryto imię i nazwisko żołnierza, stopień i jednostkę, datę urodzenia i śmierci. Zaznaczono również wyznanie: krzyż katolicki lub prawosławny góruje nad mogiłami żołnierzy tych wyznań, natomiast gwiazdę Dawida wyryto na grobach żołnierzy – wyznawców judaizmu.

 

 

 

 

 

 

 

Środkową alejką dojdziemy do dwóch ołtarzy: Tuż przed pierwszym ołtarzem znajduje się grób gen. Bronisława Ducha, wyżej biskupa polowego Wojska Polskiego Józefa Gawlina. Na murze oporowym powyżej wykuto symbole jednostek. Całość kompozycji wieńczy płaskorzeźba Orła Białego o wymiarach 6×7 metrów otoczonego krzyżem z żywopłotu.

 

 

 

 

 

Całość została zaprojektowana na przełomie 1944/45 roku przez architektów W. Hryniewicza i J. Skolimowskiego. Koledzy pochowali z honorami swoich poległych towarzyszy, tuż po zakończeniu walk. Uroczyste otwarcie nastąpiło 1 września 1945 roku.
Z cmentarza mamy niezły widok na sam klasztor, który raz tonie w słońcu a raz we mgle/chmurach…

 

Widok z cmentarza na klasztor na Monte Cassino

 

 

 

 

Szlaki na Monte Cassino i Park

 

Monte Cassino to nie tylko cmentarz. W 2011 roku utworzono tu Park Naturalny na Monte Cassino, obejmujący 694 hektary: opactwo Monte Cassino, forteca Rocca Janula, pozostałości teatru i amfiteatru rzymskiego, polski cmentarz wojskowy poległych w bitwie o Monte Cassino, pomnik 3 Dywizji Strzelców Karpackich, Pomnik Pułku Pancernego “Skorpion” oraz część Drogi Polskich Saperów tzw. Cavendish Road, powstałej w trakcie II wojny światowej. Znajduje się tu kilka szlaków, jednakże żeby po nich pochodzić trzeba mieć znacznie więcej czasu niż jeden dzień.

 

 

 

Z Cassino na Monte Cassino prowadzi szlak pieszy Sentiero Storico per Montecassino. Nie zaczyna się on jednak w samy Cassino tylko na jednej z serpentyn prowadzących pod górę.

Ogólną mapę Monte Cassino z zaznaczonymi ścieżkami znajdziecie tutaj. Opis dojścia na początek szlaku z Cassino przygotowany przez Hotel La Pace znajdziecie natomiast tutaj . Możecie też pobrać ślad GPS pełnej trasy pieszej z centrum Cassino do klasztoru.  Jak też poznać okolice klasztoru: ślad GPS

Wariacje: Cavendish Road, droga polskich saperów (dojście do klasztoru od północy – tutaj , a dojście do klasztoru od południa tutaj )                                                                          Monte Cassino + Cavendish Road połączenie pozwalające nie wracać ta samą drogą tutaj

Istnieje też Cammino di San Benedetto – 300 km długości szlak. Jego super niewyraźną  mapę: znajdziecie tutaj: klik  

 

W klasztorze na Monte Cassino – wnętrza, kościół

 

Po 16.30 wracamy pod bramę klasztoru. Na parkingu jest już pracownik, który pobiera opłaty za parkowanie oraz korzystanie z toalet (w trakcie sjesty, nie ma tu nikogo, więc jest bezpłatnie ;)). Brama zostaje otwarta, a my wybrukowaną drogą podążamy w kierunku zabudowań, wzdłuż muru okalającego zespół klasztorny. Wchodzimy przez łukowato sklepioną grubą bramę, gdzie w pomieszczeniu po lewej znajdziemy księgę pamiątkową do pozostawiania wpisów oraz wydawnictwa książkowe po włosku. Wchodzimy na dziedziniec. Tu ciągle kwitną róże…

 

 

 

 

 

Jest to jeden z bardziej znanych klasztorów na świecie. To tutaj w 529 roku św. Benedykt z Nursji postanowił zbudować klasztor. W miejscu tym istniała wcześniej pogańska świątynia Apollina, ale Benedykt zniszczył ją, poświęcając nową świątynię Janowi Chrzcicielowi. Tutaj napisał również prostą regułę dla swojego zakonu: ora et labora, czyli módl się i pracuj.

 

 

Ze względu na swoje strategiczne położenie niejednokrotnie klasztor był atakowany i niszczony, także podczas trzęsień ziemi. Polakom najbardziej kojarzy się on z bitwą o Monte Cassino, bohaterstwem polskich żołnierzy oraz czerwonymi makami. Po okropnym zniszczeniem klasztoru i wzgórza podczas bitwy podobno na gruzach pięknie zakwitły czerwone maki ….
Po wojnie klasztor zrekonstruowano na podstawie dawnych wzorów, bazylikę dokładnie odtworzono na podobieństwo tej XVII-wiecznej. Znajduje się ona w najwyższej części zabudowań, wchodzimy do niego po schodach. W środku na sklepieniu zauważycie puste miejsca – bez malowideł – to te części które zostały zniszczone w trakcie bombardowań i nigdy ich nie odmalowano.

 

INFORMACJE PRAKTYCZNE: dojazd na Monte Cassino, mapa, godziny otwarcia klasztoru

dojazd z Rzymu do Cassino:

Z dworca Termini pociągiem (kierunek Cassino lub Neapol, ale wtedy musimy się upewnić, że jedzie przez Cassino), bilet normalny 8,20 euro, można go kupić w maszynie biletowej na dworcu lub kasie biletowej, od razu możemy kupić bilet powrotny, na peronie znajdują się kasowniki przyczepione na filarach, w który wkładamy bilet i kasujemy, podobno można bilet “skasować” również poprzez napisanie na nim długopisem godziny (niesprawdzona informacja;))
czas przejazdu około 2 godzin
wyszukiwarka połączeń pociągów : trzeba wpisać: Roma Termini jako stacja początkowa i Cassino jako końcowa (nie Monte Cassino)

Cassino: autobusy pod klasztor na Monte Cassino:

przystanek początkowy/końcowy autobusy miejskie na górę mają na placu św. Benedykta:

Wyświetl większą mapę

 

Rozkład jazdy autobusów na Monte Cassino z miasta Cassino: godziny odjazdu:

 

czyli w górę: 9.55,12.30 i 15.20, z góry ok.17, autobus ten około 5 minut później powinien przejechać koło dworca kolejowego w Cassino.
cen biletu 1 euro, płacimy kierowcy
jak go rozpoznać? na tablicy elektronicznej wyświetla się Monte Cassino;)

godziny otwarcia klasztoru: 9-12.30, 15.30-17 (latem 18)

w klasztorze znajduje się muzeum, które jest czynne :
od 22 marca do 1 listopada codziennie, w godzinach otwarcia klasztoru, natomiast poza sezonem tylko w niedziele, również w godzinach otwarcia klasztoru

strona i blog klasztoru: tutaj

 

Pytania, interpelacje, postulaty, sprostowania – piszcie śmiało w komentarzach